ئایا سەلەفییەکان داعشی بێ چەکن؟
لە ڕاستیدا چەمکی سەلەفییەت لە ئێستا دا چەمکێکی ناڕوونە وەکو هەرچەمکێکی ناڕوونی تری ئەم سەردەمە لە نموونەی دیموکراسی وجێندەر و ئازادی و سیاسەت و ئەخلاق ... هتد
بۆیە گەر هەرکەسێک ئەم چەمکانە بەکاربهێنێت پێویستی بە ڕوونکردنەوە و تەفاسیلی پێشوەختە هەیە لەوەی کە چۆن لەم چەمکانەتێگەیشتووە و لە چ سیاقێکدا مامەڵەیان لەگەڵ دەکات.
سەلەفییەت وەک و زاراوە بەو کۆمەڵ و تەوژمە سیاسی یان فکری یان
عەقیدەیانە دەوترێ کە ئیجتیهاد و بیروبۆچونیان ئەگەرێنەوە بۆ قورئان و
سوننەت و ڕەئی سێ قەرنی سەرەتایی ئیسلام واتا سەحابە و
تابیعین و تابیعینی تابیعین هەروەک و چۆن لە حەدیس دا هاتووە کە ئەم قەرنانە لە فیترەتەوە نزیکتربوون و لە جەدەل بەدووربوون.
جگە لەو تەییارە نوێیەیانەی کە موعجەبن بە غەرب هەموو ڕەوتەکانی
عالەمی ئیسلامی لە دوای خەلافەتەوە بە جۆرێک لە جۆرەکان سەلەفیین. چونکە خۆیان بێ بەری ناکەن لە پێشینی ئەم سێ قەرنە.
ئەگەرلە ئێستا دا سەرجەم ڕەوتە ئیسلامییەکانی کوردستان وەربگریین، سەرجەمیان خۆیان بە شوێنکەوتەی سەلەف دەزانن، زەحمەتە ڕەوتێکی
ڕادیکاڵ بدۆزیەوە کە گەڕانەوە بۆ سێ قەرنی سەرەتا بە تەواوی ڕەفز
بکاتەوە، بۆیە سەلەفییەت چەمکێکی مـەتاتییە و هەمووان لەخۆدەگرێت
بەڵام ئەگەر کێشەیەک هەبێت ئەوا لەم گڕۆ و تاقمانەدا هەیە کە
ئامادە نیین ڕستەی (ئێمە شوێنکەوتەی قورئان و سوننەتین) بگۆڕن بۆ
(ئێمە پێمانوایە شوێنکەوتەی قورئان و سوننەتین)
چونکە گەر ئەم تاقمانە بە تەواوی و ڕاست و دروستی شوێنکەوتەی
قورئان و سوونەت بن ئیتر ڕەخنەگرتن، قسەکردن یا دژ وەستانەوەی
ئەوان دژ وەستانەوەییە بە قورئان بە پێغەمبەر بە خوا.
ئەمەش سەرەتایی کەراهییەت و قبوڵنەکردنی بەرامبەرە، دواتریش دەبێتە هۆی تەکفییر و تەنانەت ئەگەر توانایان هەبێت ڕەنگە سەربکێشێت بۆ
ئیرهاب و تیرۆر و یەکترسڕینەوەش.
ئەم گرۆ و تاقمانە کە ئەوانیش خۆیان بە سەلەفی دەناسێنن ئەمانەی خوارەوە چەند تایبەتمەندییەکی باویانن:
*ئەم گرۆ و تاقمانە بوێری ئەویان هەیە بە ناوی خوا و پێغەمبەر
قسە بکەن.
*لە ڕابردوو دا دەژین.
*بەم سەردەمە نامۆن و دەیانەوێت بەرەنگاریی ببنەوە.
* چوونە نێو ئەم تاقمانە ئاسانە کاری قورسی ناوێت.
*خەلکی فاشل لە ژیانی ئەکادیمی و پشەیی و کۆمەڵایەتی پێکهێنەرێکی گەورەی ئەم تاقمانەن.
*ئەگەر ئەم تاقم و گرۆیانە توانا و دەسەڵاتیان هەبێت زۆر بە سەختی
جیایان دەکەیتەوە لە داعش و قاعیدە و گروپە تیرۆرستییەکانی تر.
بە نموونەیەکی باو هەوڵدەدەم بەشێکی زۆری ئەم
خاسییەتانە ڕوونبکەمەوە.
سرووشتی وەحی وایە کاتێک زەمان و مەکانێک دادەبەزێت پێویستە
بەلایەنی کەمەوە بەشێکی باسی هەمان زەمان و مەکان و مەعریفەی ئەوکاتە بکات کە وەحییەکەی لێ دابەزییوە بۆ ئەوەی ئەم خەڵکە موخاتەبەی کە ئەیبیستن لێی تێبگەن.
جا لە سەردەمی دابەزینی وەحی بۆ پێغەمبەری خوا لە ساڵی ٦١٠ لە
ژینگەیی نیمچە دورگەیی عەرەبی دا فرەخوایی و وەسەنییەت
باو بوو ئەمە وایدەکرد ڕووی بەشێکی گرنگی خیتابی وەحی دژ بەم
چەمکانە بێت بۆیە ئیسلام هەموو هەوڵێکی دەدا بۆ لە ناو بردنی
سەرجەم بتەکان وە بۆ لەناوبردنی سەرجەم ئەو شت و کردەوانەی
ڕێخۆشکەرن بۆ بتپەرەستی.
بەڵام کاتێک تاڵیبان پەیکەری بودای بە دینامیت تەقاندەوە لە باکووری
ڕۆژئاوایی کابول لە ساڵی ٢٠٠١ دا ژینگەی بتپەرستی و فرە خوایی
لە کابول بوونی نەبوو بەڵام ئەوان لەبڕوایە دابوون کە چاو کەوتن بەم
پەیکەرە ئارەزووی بتپەرەستی دەبوژێنتەوە بەبێ ئەوەی بیر
لەوەبکەنەوە ئایا موشریکی بتپەرەست ئێستا لە کابول بوونی هەیە
یاخود نا بە بێ ئەوەی بیر لەوە بکەنوە ئایا ئێستا پەیکەر ڕۆڵی
کۆمەڵایەتی جارانیهەیە یان نا. ئەم مرۆڤانە تەماشای سیاق ناکەن
تەنها دەق دەبینن واتا لەم ڕابردووە دەژین کە ئەم دەقەی تێدابووە
وە بەرەنگاریی ئەو ئێستایە دەبنەوە کە بارودۆخی لە زۆر ڕووەوە
تێدا گۆڕاوە.
لە کۆتاییدا گەشتین بەو ئەنجامەیی کەوا:
سەرجەم ئەو حوکمانەی سەبارەت بە پەیوەندی نێوان مرۆڤ و مرۆڤن لە
دەقە دینییەکاندا ئەگەر مەقاسیدیانە(ئامانجگەراییانە) لێیان نەڕوانین و بە تەتبیقکردنیان لە ئێستا دا ڕەنگە سەرمان لە ستەم و نائەخلاقیبوون
دەربچێت.
شوێنکەوتنی سەلەف بە تەواویی ئەوەی کە چییان کردووە بەبێ
ڕەچاوکردن و بیرکردنەوە لەوەی بۆ وایان کردووە ڕەنگە سەرمان لە
ستەم و نائەخلاقیبوون دەربچێت.
سەلەفییەت ئەگەر بریتییە شوێنکەوتنی سەلەف بە تەواویی ئەوەی کە
چییان کردووە بەبێ ڕەچاوکردن و بیرکردنەوە لەوەی بۆ وایان کردووە.
ئەوا سەلەفییەت سەری لە ستەم و نا ئەخلاقیبوون دەردەچێت.
تعليقات
إرسال تعليق